Pułapki węglowodorów
Pułapki węglowodorów (ang. hydrocarbon traps) to zazwyczaj wypukła ku górze forma zbudowana ze skał zbiornikowych o wysokiej porowatości ograniczona od góry formacjami uszczelniającymi (ang. seal), w której z powodu różnicy gęstości dochodzi do rozdzielenia wody, ropy naftowej i gazu ziemnego.
W wyniku rozdzielenia faz, w najniższej części pułapki znajduje się woda (jako nacięższa), ponad nią może gromadzić się ropa a w najwyższej części złoża gaz. Nagromadzenie węglowodorów w skale zbiornikowej jest wynikiem ich migracji ze skały macierzystej. Trzy podstawowe rodzaje pułapek stratygraficznych to pułapki:
- strukturalne (związane ze procesami tektonicznymi)
- antyklinarne
- uskokowe
- diapirowe (najczęściej związane z tektoniką solną)
- stratygraficzne (związane z procesami sedymentacyjnymi) związane z
- korytami rzecznymi
- korytami podmorskimi i piaskowcami spływów podmorskich
- strukturami rafowymi (ang. reef structures)
- klastycznymi wyspami barierowymi
- związane z powierzchniami niezgodności
- z wyklinowania warstw (ang. pinch-out trap), np. osady stożków napływowych
- hydrodynamiczne (związane z warunkami przepływu wód podziemnych)
Możliwe są także pułapki o charakterze mieszanym, np. pułapki hydrodynamiczne związane z antyklinami. Powyższe pułapki ze względu na ich charakter tworzą złoża warstwowe (ang. stratigraphic reservoirs) oraz masywowe (ang. structural reservoirs)
Literatura
Bjorlykke, K., Avseth, P. 2010. Petroleum Geoscience: From Sedimentary Environments to Rock Physics, Springer
Tiab, D., Donaldson, E.C. 2011 Petrophysics: Theory and Practice of Measuring Reservoir Rock and Fluid Transport Properties, Gulf Professional Publishing
Zawisza, L. 2009. Geologia Naftowa online dostępne dzięki AGH
